Paul Nelen (69) gaat voor tweede keer met pensioen
Paul Nelen mocht in 2018 al afzwaaien, maar trad in 2020 op vrijwillige basis toe tot KVBG, de beroepsfederatie voor de goederenbehandelaars in de Antwerpse haven. Na een rijkgevulde maritieme en logistieke carrière, neemt hij nu officieel afscheid van de sector.
Paul Nelen begon zijn carrière in 1978 bij CMB (Compagnie Maritime Belge), waar hij acht jaar lang op kaderniveau heeft gewerkt. Na een tussenstop in de internationale textielsector, keerde hij terug naar de havenwereld.
“Ik miste de dynamiek van de scheepvaartsector en kreeg in 2002 de kans om Maatschappij Linkerscheldeoever (MLSO) concreet vorm te geven”, vertelt hij. “We hebben MLSO van een bescheiden tot een slagkrachtige kmo uitgebouwd die nog altijd heel goed functioneert. Ik ben het meeste trots op de contacten die ik tussen de bedrijven onderling heb kunnen leggen en de partnerschappen en nieuwe projecten die daaruit zijn voortgekomen.”
Groot netwerk
Na zestien jaar als directielid bij MLSO, heeft hij een groot zakelijk en persoonlijk netwerk in de Waaslandhaven uitgebouwd. In 2018 ging hij officieel met pensioen, maar hij werd nog regelmatig door goede kennissen en bedrijven met vragen gecontacteerd. “Ik ken zowat alle bedrijven die zich op Linkerscheldeoever hebben gevestigd. Het was dan ook niet uitzonderlijk dat ik nog telefoontjes kreeg”, vertelt hij.
Het kriebelde om met zijn kennis en ervaring in de sector nog iets te doen. Op 1 oktober 2020 startte hij als secretaris van zowel het ‘Koninklijk Verbond der Beheerders van Goederenstromen’ (KVBG) als de zusterorganisatie ‘Beroepsvereniging Van Naties Aan De Haven Van Antwerpen’ (BNHA, die de belangen van de natiebazen behartigt red.). Hij nam de fakkel over van Paul Plomteux en ging met een aantal heikele dossiers aan de slag.
Zonder degelijke algemene concessievoorwaarden, volgen er geen investeringen.
Nelen was onder meer betrokken bij de onderhandelingen over de nieuwe algemene voorwaarden voor concessies in het Antwerpse havengebied. Die wijzigingen gaan vanaf 1 augustus 2024 in. “Ik heb me daar het afgelopen jaar sterk mee beziggehouden, net omdat het zo belangrijk is voor bedrijven. Het is het fundament van investeringen”, vertelt hij. “De soep wordt niet zo heet gegeten als ze wordt opgediend, maar als een bedrijf geen zekerheid heeft over de concessievoorwaarden, zal het niet investeren. Hetzelfde geldt voor het bankwezen, dat bij onzekerheden projecten niet zomaar financiert.”
Meer voorschriften
De onderhandelingen – waarbij ook de collega-federatie van KVBG, de Algemene Beroepsvereniging voor het Antwerpse Stouwerij- en Havenbedrijf (ABAS) betrokken partij was – sleepten anderhalf jaar aan. “Het Havenbedrijf, dat eigenaar is van de terreinen en een eigen visie aanhoudt, was onze gespreksopponent”, vertelt hij. “Tegelijkertijd was het ook onze gesprekspartner, aangezien het optreedt als facilitator en investeringen realiseert die zowel binnen- als buitenlandse bedrijven ten goede komen.”
Het was een moeilijke zoektocht naar de gulden middenweg. “Het Havenbedrijf heeft onze bezorgdheden gecapteerd en heeft, voor wat een aantal zaken betreft, toegegeven. Na hard werken was de realisatie van de nieuwe voorwaarden een zeer belangrijk feit. Niettemin leverden de onderhandelingen naar mijn gevoel voor onze bedrijven niet het verhoopte resultaat”, kaart hij aan. “Er worden steeds meer extra voorschriften en reglementen ingevoerd. Hoe meer er op papier staat, hoe minder er mogelijk is.”
Samenspel
Hoe kijkt hij naar de concurrentiepositie van Port of Antwerp-Bruges? “Onze haven biedt in Europa een prachtig evenwicht tussen diverse sectoren en verschillende type spelers zoals goederenbehandelaars, industriële bedrijven en dienstverleners. Dat samenspel zorgt er mede voor dat Antwerpen een bijzonder sterke positie inneemt. Ook de samenhang en interne samenwerking tussen alle belangengroeperingen en koepelorganisatie Alfaport is heel nauw en een verrijking voor de haven. Bovendien is het Havenbedrijf heel competent”, zegt hij.
De grote uitdaging is financiering. Daar lig ik soms wakker van.
Toch zijn er volgens hem nog heel wat aandachtspunten. “De grote uitdaging is financiering. Daar lig ik soms wakker van. De haven staat voor gigantische uitdagingen op het vlak van investeringen. Het gaat al snel over miljarden euro’s voor onder meer basisinfrastructuur, elektrificatie en hardware en software oplossingen. Wie zal dat betalen? De samenwerking tussen het Havenbedrijf en de private sector zal opnieuw heel belangrijk zijn om ervoor te zorgen dat er genoeg financiële middelen zijn.”
Vergunningstraject
Een andere problematiek is de duurtijd voor het verlenen van omgevingsvergunningen. “Het was een hele klus om het Deurganckdok op de linker Scheldeoever te bouwen. Hoeveel jaren is men intussen al niet bezig om ook de havenuitbreiding in de ontwikkelingszone Saeftinghe te realiseren? Het is ongelooflijk hoe langzaam dat vergunningstraject loopt. Daarbovenop krijgen we nu ook te maken met het stikstofprobleem, dat danig weegt op bedrijfsuitbreidingen of nieuwe vestigingen.”
Digitalisering
Ook digitalisering staat hoog op de agenda van KVBG. “De digitalisering van havenprocessen met het CPu-project (‘Certified Pick-up’) van het open dataplatform NxtPort staat eindelijk in de startblokken. De private havengemeenschap is vragende partij voor een aantal digitaliseringsprojecten die in het belang zijn van een vlotte afwikkeling van de goederenstromen. Het strategische project ‘Inbound Release Platform’ binnen The Way Forward, dat is ontstaan op initiatief van de privé-sector, staat nog maar aan het begin maar is veelbelovend”, zegt hij. “Ook het versoepelen van de samenwerking met de douane, kan en moet beter. Er moet meer te goeder trouw worden gehandeld. Als het dan toch fout loopt, hebben interne processen bijsturing nodig.”
In de afgelopen jaren leerde hij vooral dat teamwork heel belangrijk is. “Het waren drie bijzonder boeiende jaren waarin heel wat uitdagingen op tafel lagen”, zegt hij. “Ik spreek niet graag over havenpartijen, maar over havenpartners”, zegt hij. “Uiteindelijk zijn we een team. Samen zetten we de schouders onder verschillende uitdagingen.”
Er werd een tijdje aan het belang van ons bestaan getwijfeld.
Nelen zette, in nauwe samenwerking met de leden van de raad van bestuur, KVBG opnieuw op de kaart. “Er werd een tijdje aan het belang van het bestaan van een beroepsorganisatie voor goederenbehandelaars getwijfeld”, zegt hij. “Men speelde zelfs even met het idee om het behartigen van de belangen van goederenbehandelaars aan een andere federatie over te laten. Het maakt me dan ook trots om van de community te horen dat KVBG nodig is. Bedrijven trekken aan mijn mouw met allerlei vragen of om hen te helpen met teksten te interpreteren. Ze toetsen ook graag projecten waar ze aan werken met ons af. Mijn rol als secretaris is dan wel uitgespeeld, maar zeker niet die van KVBG/BNHA, integendeel.”
Het is uitkijken naar een vervanger die KVBG zichtbaar op de kaart zal zetten.
Nu zijn 70e verjaardag nadert, bouwt Nelen zijn activiteiten bij KVBG/BNHA stilaan af. “Het is uitkijken naar een vervanger die het oog en talent heeft om KVBG verder op de kaart te zetten en te profileren”, zegt hij. “KVBG is een actieve organisatie die de opvolging van dossiers op zich neemt en haar leden op de best mogelijke manier wil bijstaan, maar het kan altijd beter.”
“Naast infosessies rond milieu, douane of specifieke onderwerpen zoals de algemene voorwaarden voor concessies, de havenverkeersverordening of de spoorafwikkeling, moet KVBG niet alleen tijdens onderhandelingen op de voorgrond treden, maar ook in de communicatie met haar leden”, benadrukt hij. “Nog meer infosessies, het organiseren van evenementen om elkaar in een relaxte setting te ontmoeten en het uitsturen van een nieuwsbrief kunnen de afstand tussen leden en organisatie verder verkleinen.”
Het zal moeilijk zijn om de haven van Antwerpen los te laten.
Hoewel er nog niet meteen een opvolger is, laat hij KVBG met een gerust hart achter. “Ik ken de mensen van de raad van bestuur inmiddels zo goed, dat ik weet dat wanneer ik een lijst met lopende dossiers en aandachtspunten voorleg, deze goed zal worden opgevolgd. Mijn e-mailadres is ook zeker nog tot eind dit jaar actief. Uiteraard blijf ik ook telefonisch bereikbaar voor de vrienden die ik in de haven heb kunnen maken. Ik zal hen altijd proberen met raad en daad bij te staan. Mijn bijzondere dank gaat uit naar Ingrid Van Mulken, die haar rol als parttime administratief bediende met veel inzet en accuratesse schitterend uitvoert waardoor ik volledig kon focussen op de job.”
En zo gaat hij voor een tweede keer met pensioen. “Het zal moeilijk zijn om de haven van Antwerpen los te laten. Het is het economisch kloppende hart van België. Men vergeet dat soms. Maar het is tijd om deze keer echt meer tijd te maken voor mijn familie, (haven)vrienden en verre ritten met mijn oldtimers”, besluit Nelen.
