Het Marine Environment Protection Committee van de IMO voert momenteel een studie uit naar de beschikbaarheid van brandstof met een laag zwavelgehalte. Op basis van de resultaten zal de IMO in oktober de timing vastleggen voor de overschakeling van een zwavellimiet van 3,5% naar 0,5% buiten de Emission Control Area’s (ECA’s) waar reeds een limiet van 0,1% geldt.
2020 of 2025
Of de overschakeling nu van kracht gaat in 2020 of in 2025 zal volgens de IBIA niets veranderen aan het feit dat ze voor een ongeziene aardverschuiving zal zorgen voor zowel de raffinagesector als voor de scheepvaart. Het is volgens de organisatie onrealistisch om te veronderstellen dat een transitie van die schaal van een leien dakje zal lopen. Ze bevraagt haar leden momenteel of ze de mogelijke gevolgen van de transitie en eventuele overschakeling strategieën onder de aandacht moet brengen van de IMO.
Een transitie in 2020 zal volgens de IBIA een grotere uitdaging vormen dan wanneer die pas in 2025 plaatsvindt, maar daar staat tegenover dat een uitstel tot 2025 sowieso ook voor een aantal uitdagingen zal zorgen. Raffinaderijen zijn immers al begonnen met het opvoeren van de productie van distillaten om te kunnen beantwoorden aan de vraag. Dat zorgt echter voor een terugval van de productie van overige producten zoals zware stookolie.
De organisatie gaat ervan uit dat de capaciteit voorhanden is voor de productie van voldoende scheepsbrandstof die beantwoordt aan de 0,5%-limiet, maar dat er waarschijnlijk op lokaal of regionaal vlak tekorten kunnen ontstaan in sommige havens.
De abrupte overschakeling van zware stookolie naar producten met een laag zwavelgehalte is volgens de IBIA een omvangrijke logistieke operatie, niet enkel voor de raffinaderijen maar ook voor andere schakels in de leveringsketen.
ECA’s
De overschakeling in de ECA’s van 1,0 % zwavelgehalte naar 0,1% mag volgens de organisatie niet als maatstaf genomen worden, aangezien het daarbij ging om een bijkomend volume van ongeveer 40 miljoen ton distillaat per jaar voor een beperkte geografische zone.
Voor de globale 0,5%-limiet is immers een bijkomend volume van zo’n 210 miljoen ton nodig. Volgens het Internationale Energie Agentschap zorgde de overschakeling in de ECA’s voor een shift van 0,1 miljoen vaten per dag van zware stookolie naar marine gasoil. De globale overschakeling naar de 0,5%-limiet zou voor een verschuiving van 2 miljoen vaten per dag zorgen.
IBIA verwacht dat de overschakeling niet enkel zal leiden tot tekorten, maar dat ze ook een impact zal hebben op de prijs van gedestilleerde producten wereldwijd.
Scrubbers
Door de installatie van scrubbers aan boord van schepen zal een deel van de wereldvloot nog gebruik kunnen blijven maken van zware stookolie. Wanneer de leveranciers echter verwachten dat de markt voor zware stookolie dramatisch zal krimpen, zou het weleens een nichemarkt kunnen worden met een kleiner aantal aanbieders.
Het gevaar bestaat dat zware stookolie uit de markt verdwijnt net op het ogenblik dat meer scrubbers aan boord van schepen geïnstalleerd worden. Dat is de aanleiding voor IBIA om een aantal opties uit te werken om een vlottere transitie te faciliteren.