Daarmee wordt de AAD&A allicht de enige tak van de ambtenarij die mee moet gaan in het spel van de vrije markteconomie. De hogere kaders van de administratie hebben die mentaliteitsaanpassing al enkele jaren geleden verwerkt. De zogenaamde ‘kanteling’ die de hele oude structuur onderuit haalt en vervangt door een procesgedreven en klantvriendelijke organisatie, moet deze nieuwe stijl doen doordringen tot op alle niveaus. Aangezien mensen van nature gewoontebeesten zijn, zal dat van de ene al een grotere aanpassing vergen dan van de andere.
Werknemers uit de private sector hebben op dat vlak al heel wat meer meegemaakt. Behalve het feit dat zij mogelijk om persoonlijke redenen van baan zijn veranderd, hebben zij ook al meer dan eens hun oude bedrijfscultuur zien wegspoelen door de toiletten van een overnemer of grotere fusiepartner.
Buiten deze reorganisatie ligt er nog heel wat werk op de plank in de WTC-toren waar de FOD Financiën zijn hoofdkwartier heeft. Bovendien wordt het echte douanebeleid al lang niet meer daar gevoerd, maar bij de Europese Commissie, die op een geheel andere plek in Brussel is gehuisvest. Dat neemt echter niet weg dat er ook op het nationale vlak nog heel wat moet worden verbouwd. De Algemene Wet Douane en Accijnzen bijvoorbeeld bevat nog heel wat hoofdstukken die hun oorsprong hebben in het Koninkrijk der Nederlanden, waar ons land tussen 1815 en 1830 deel van uitmaakte.
De AAD&A van de 21ste eeuw is een gewenst kind van twee ouders
De economische operatoren hebben via hun respectieve beroepsorganisaties de gelegenheid gehad om mee ter schrijven aan het beleidsplan. Metaforisch zou je dan ook kunnen stellen dat de AAD&A van de 21ste eeuw een gewenst kind is van twee ouders. Dat vereist een engagement van twee kanten. Als de douane de kans wil hebben om zich te vooral te concentreren op niet-legitieme handelspraktijken, dan moet de 90% van ondernemingen die wel de regels volgen ervoor zorgen dat zij hun eigen huis op orde en beveiligd hebben. U en ik mogen best eisen dat de politiediensten inbrekers gaat opsporen, maar we moeten er ook zelf voor zorgen dat de deur goed op slot zit.