Topic fusie op Havendebat: “Investeringen broodnodig” (+video/foto’s)
Tijdens het Vlaams havendebat op 13 december 2022 in Blue Point in Antwerpen kreeg de fusie van de havens van Antwerpen en Zeebrugge een centrale rol. Daaruit bleek dat enerzijds het extra ruimtegebruik grote voordelen biedt, maar anderzijds het investeringsbeleid vraagtekens oproept.
“Zal de havenfusie ons helpen om vooruitgang te boeken?” Met die vraag opende Havencommissaris Jan Blomme het Vlaamse havendebat. “Naast een oplossing voor de concurrentie in diepzeecontainers biedt een fusie schaalvoordelen om uitdagingen zoals het ruimtegebruik, de weerbaarheid, digitalisering en energietransitie te beantwoorden. Als grotere havengemeenschap heb je meer middelen om gemeenschappelijke projecten aan te pakken. Ook ontstaat er een uitwisselbaarheid van kennis, arbeid en risico management”, zegt hij.
Ruimtegebruik
Antwerps havenschepen en voorzitter van de raad van bestuur van Port of Antwerp-Bruges Annick De Ridder en Dirk De fauw, ondervoorzitter van Port of Antwerp-Bruges en burgemeester van Brugge, konden dit beamen en benadrukten de urgentie van een fusie. “Volgens een studie van Deloitte zijn we niet concurrentieel, maar in belangrijke mate complementair. We richten ons op een andere niche”, zegt De fauw. “Waar we beiden samen goed in zijn, is het containersegment. Daar plukken we nu de vruchten van. Door de huidige congestieproblematiek zit de haven van Antwerpen zo goed als vol. Inmiddels worden er containerstromen doorgesluisd naar Zeebrugge, waar nog enige ruimte is.”
Eén vennootschap
“Als burgemeester van Brugge voel ik me mee verantwoordelijk voor wat er gebeurt in Antwerpen, net zoals de Antwerpse havenschepen dat ook voelt. Dit betekent dat we met een gezamenlijk standpunt naar de Vlaamse regering en het havencliënteel kunnen stappen. We zijn één vennootschap, ook op internationaal vlak”, benadrukt hij. “Ik wil bij de Vlaamse regering evengoed pleiten voor een bijkomend dok in Antwerpen, net zoals Annick zal pleiten voor de sluis in Zeebrugge.”
Broodnodige investeringen
De Ridder benadrukte het belang van investeringen. “Het is mijn doel om nog meer investeringen aan te trekken. We zijn ‘open for business’ en moeten als havenbedrijf zekerheid en duidelijkheid geven over broodnodige investeringen zoals ECA en de sluis in Zeebrugge.”
Waterstof
Op vlak van duurzaamheid is De fauw duidelijk: “De toekomst is waterstof. We moeten daarvoor klaar zijn. Ik ben bijzonder blij dat de haven van Antwerpen hier onderzoek naar voert en internationale contacten legt. Port of Antwerp-Bruges moet de importhub van waterstof worden. Onze chemiecluster in Antwerpen heeft absoluut een andere brandstof nodig. We moeten klaar zijn voor de toekomst.” “Ook kernenergie speelt een belangrijke rol”, vult De Ridder aan. “We zullen moeten zien dat er een mix komt van waterstof, windenergie en nieuwe kerncentrales.”
Pasgehuwd
Is de fusie een opstap naar meer samenwerkingen met andere havens zoals North Sea Port, Oostende, Brussel of zelfs Rotterdam? “Er is een MoU ondertekend voor een hechtere samenwerking wat betreft de uitrol van walstroom. Ook in de strijd tegen drugs wordt er heel nauw samengewerkt. Los hiervan, vind ik het bijzonder onkies om als ‘pasgehuwd koppel’ er al meteen een andere partner bij te halen”, grapt De Ridder.
“De haven van Oostende stelt de vraag om op bepaalde vlakken zoals estuaire vaart samen te werken. Daar zien we geen problemen in. We staan open voor samenwerking, maar willen eerst deze fusie goed verwerken”, vult De fauw aan.
Investeringsbeleid
Algemeen directeur van Alfaport Voka Stephan Vanfraechem en Marc Adriansens, voorzitter van Apzi – Voka West-Vlaanderen en managing director van ICO Zeebrugge, houden de vinger aan de pols bij de ondernemers over de waardering voor de eengemaakte haven. “Wat ik vaak hoor terugkomen, is dat de meesten nog niet meteen de voordelen zien, maar alvast zeker geen tegenwerking meer voelen”, vertelt Adriansens. “Men wacht nog af. De meesten vragen zich vooral af hoe het investeringsbeleid zal zijn.”
Bereikbaarheid
“Vragen zijn eigen aan het veranderingsproces. Anderzijds, de manier waarop men nu naar het energieverhaal kijkt en de meerwaarde die de fusie nu kan brengen, is met andere ogen dan zo’n drie jaar geleden”, zegt Vanfraechem. “De fusie zal zich structureel nog moeten zetten, maar je kan niet anders vaststellen dat je er op het vlak van ruimtegebruik een waardevol platform bijkrijgt.”
Economische poort
Wat betreft de overheidssteun spreekt Vanfraechem klare taal: “Als het gaat om economische groei in België, wordt er altijd verwezen naar de haven. Sommige politici leggen te veel de nadruk op groei onder bepaalde voorwaarden, terwijl we spreken over het grootste industrieterrein van Vlaanderen. Het gaat nog altijd om ‘harde’ infrastructuur. Je kan de rol van economische poort niet spelen, als die poort er fysiek niet is. We moeten daarom ook veel beter communiceren over onze ontwikkelingen.”
“De overheid investeert veel minder in de havens, waardoor het moeilijker wordt voor ons om te investeren”, vult Adriansens aan. “Men legt veel meer lasten op op het havenbestuur en de gebruikers van de havens dan vroeger.”
Havenarbeid
Een eengemaakte werkgeversorganisatie zit er niet meteen in. “We werken zo goed mogelijk samen, maar op vlak van havenarbeid zijn er te veel verschillen”, zegt Adriansens. “Het bespreken van de cao’s blijft lokaal.”
