Nu de maritieme wereld aan de vooravond staat van een aantal baanbrekende innovaties zoals autonome schepen, koolstofneutrale brandstoffen, gegevensverwerking in de stijl van internet of things en digitalisering, is ook het risico voor een mogelijke cyberaanval reëel. “De maritieme industrie volgt deze nieuwe evolutie en zal zich opnieuw moeten aanpassen, zegt Rowan Van Schaeren, algemeen directeur van Antwerp Maritime Academy (tweede van links op de foto).” Om de sector en de studenten te informeren over dit onderwerp organiseerde AMA op dinsdag 14 maart zijn vierde ‘Science for Sailing’-event met als thema Cybersecurity.

We moeten er rekening mee houden dat we nooit meer veilig zijn

“Naast een focus op veiligheid aan boord van schepen en sinds ‘9/11’ ook beveiliging van schepen en havens, zal de maritieme industrie zich nu ook moeten voorbereiden op mogelijke cyberaanvallen. De vraag is niet meer of het gebeurt, maar wanneer het gebeurt”, stelde Jan Guldentops, cybersecurity-specialist en lector IT & Cyber Security and Cloud aan de AP hogeschool in Antwerpen (uiterst rechts op de foto). “We moeten er rekening mee houden dat we nooit meer veilig zijn en zullen onze manier van werken en systemen op zo’n permanente cyberdreiging moeten aanpassen. Het eenmalig oplossen van een cyberprobleem is niet voldoende, want het zal terugkomen.”

Hoog op prioriteitenlijst

Ook bij Port of Antwerp-Bruges staat het topic cyberdreiging op de allerhoogste plek van de prioriteitenlijst van de haven. “Het is voor de haven een belangrijker thema dan mobiliteit en containercapaciteit”, zegt Yannick Herrebaut, Cyber Resilience Manager van Port of Antwerp-Bruges. “Stel dat je systeem wordt gehackt en je betaalt, dan kan je er zeker van zijn dat ze je opnieuw zullen aanvallen, want je betaalt wel.”

Het blijft onduidelijk wie betaalt en welke bedragen er betaald worden, maar volgens de statistieken zou maar liefst 62,12% van bedrijven en instanties die te maken krijgen met een cyberaanval, effectief overgaan tot betaling.

Het is erg belangrijk dat alle data aan boord van de schepen gelogd en geëncrypteerd worden

“Elke werknemer moet zich bewust zijn van de mogelijke dreiging en moet weten hoe hier mee om te gaan”, zegt Guldentops. “Als we dit vertalen naar de scheepvaart, dan moeten zowel de matroos, de kapitein en de eigenaar van het schip er zich bewust van zijn dat ze een keer betrokken zullen worden bij een cyberaanval. Schepen zitten boordevol technologie, zullen mogelijk op termijn autonoom varen en zijn meer en meer geconnecteerd via netwerken zoals bijvoorbeeld Starlink. “Het is erg belangrijk dat alle data aan boord van de schepen gelogd en geëncrypteerd worden”, zegt Guldentops.

Dat we op een bepaald moment sterven en belastingen moeten betalen, zijn niet langer meer de enige zekerheden in het leven

“Het gaat dan niet over het loggen van informatie en data in de cloud, want de cloud is eigenlijk niets anders dan de computer van iemand anders. Niemand en geen enkel bedrijf is onfeilbaar, ook al denken we dat soms”, zegt Guldentops. “Dat we op een bepaald moment sterven en belastingen moeten betalen, zijn niet langer meer de enige zekerheden in het leven. Iedereen zal op een bepaald moment te maken krijgen met een cyberaanval”, besluit Guldentops.

Naast Guldentops en Port of Antwerp-Bruges gaven ook de Belgische Redersvereniging, MCA Labs, NCC-BE (National Cybersecurity Coordination Centre of Belgium) en cyberspecialist CDEX presentaties tijdens ‘Sailing for Science’.

Op de foto v.l.n.r.: Nikolai Veliokov, Rowan Van Schaeren, Deepak Mehta en Jan Guldentops.