De zes Noordzeelanden België, Nederland, Duitsland, Noorwegen, Verenigd Koninkrijk en Denemarken ondertekenden het Noordzee-Veiligheidspact, dat werd aangekondigd op de Noordzeetop van 24 april 2023 in Oostende. Het Noordzeegebied telt heel veel kritieke infrastructuur, zoals onderzeese stroomkabels, gas- en oliepijpleidingen, interconnectoren en windturbineparken.

De jongste jaren namen de aanwezigheid en verdachte handelingen van Russische spionageschepen op de Noordzee toe en sinds het begin van de oorlog in Oekraïne is de aandacht voor eventuele risico’s voor de kritieke infrastructuur sterk verhoogd. Voor de publieke opinie was de sabotage van de Nord Stream-pijpleidingen in de Baltische Zee een alarmsignaal.

Ook in het Belgisch gedeelte van de Noordzee liggen duizenden kilometers aan telecommunicatiekabels, internationale hoogspanningsleidingen, verbindingen tussen de windparken en twee grote gaspijpleidingen naar Zeebrugge. De 399 windturbines vormen op zich al een aandachtspunt.

Sabotage

“Sabotage zou onze energiebevoorrading, internetverbinding of bankverkeer zeer ernstig kunnen verstoren”, zegt minister van Noordzee Paul Van Tigchelt (Open Vld). “Die dreiging is reëel, daar mogen we niet naïef in zijn. Met de zes Noordzeelanden gaan we voor een uniforme aanpak van de beveiliging van de kritieke infrastructuur, en een betere informatie-uitwisseling en rapportering van incidenten via een beveiligd platform. Dat gebeurt in nauwe samenwerking met de NAVO, waar alle betrokken landen deel van uitmaken, en de EU.”

“Ons land investeert 1 miljoen euro in de ontwikkeling van het NorthSeal-platform voor de informatie-uitwisseling tussen de betrokken landen. Dat zal gebeuren door de nieuwe opgerichte dienst voor communicatiebeveiliging Belgian Secure Communications (BSC).”

Camera’s op zee

“De internationale samenwerking sluit aan op de strengere beveiligingstandaarden die de Belgische wetgeving voorschrijft. Sinds begin 2023 is de wet Maritieme Beveiliging van kracht. Die maakt camerabewaking op zee mogelijk, onder meer op de windturbines, op het toekomstige energie-eiland, op drones en vaartuigen. Voor alle infrastructuur op zee komen er risicoanalyses op basis waarvan beveiligingsplannen opgesteld moeten worden.”

Er werd ook afgesproken om vooraan al van bij de ontwikkeling van infrastructuur met risico’s en bedreigingen rekening te houden. Dat kan bijvoorbeeld door windparken uit te rusten met landingsplaatsen voor vliegende en varende drones en akoestische detectieschilden onder water.