VNSM ontvangt kunstcollectie van schilders Henri en Maurice Seghers
Vrienden van het Nieuw Scheepvaartmuseum (VNSM) heeft een schenking van een collectie schetsboeken van de Antwerpse marineschilders Henri en Maurice Seghers ontvangen. In totaal gaat het om maar liefst 10.000 kunstwerken die een uniek tijdsbeeld schetsen van Antwerpen en de haven aan het einde van de 19de eeuw en het begin van de 20ste eeuw.
De vereniging ‘Vrienden van het Nieuw Scheepvaartmuseum’ in Antwerpen ijvert voor de bewaring en instandhouding van het Belgische maritieme verleden. “De collectie was in het bezit van wijlen Jules Van Beylen, gewezen afdelingshoofd van het Nationaal Scheepvaartmuseum in Het Steen in Antwerpen”, zegt Koen De Vriese van VNSM. “Zijn dochters schonken eind 2023 de collectie aan Vrienden van het Nieuw Scheepvaartmuseum. Jules Van Beylen raakte midden vorige eeuw door een gezamenlijke passie voor modelbouwen van schepen bevriend met Maurice Seghers, zoon van Henri Seghers. Door die vriendschap is de collectie bij de familie Van Beylen terechtgekomen.”
Waterklerk
Henri Seghers was rond 1870 waterklerk in Antwerpen. “Als gepassioneerd tekenaar had hij ook altijd een schetsboekje op zak. Wanneer hij aan het wachten was op een schip, maakte hij tekeningen van steegjes in Antwerpen, schepen in de haven of vissersbootjes op de Schelde”, vertelt hij.
‘Belgica’
Ook wanneer Henri en Maurice Seghers op reis gingen, reisde de schetsboek mee. “Zo is er een prachtig boek met ingekleurde schetsen van Venetië eind negentiende eeuw. Er zijn ook schetsen uit 1890 van de scheepswerf in Baasrode of tekeningen van de palingvissers van Mariekerke, een dorpje aan de Schelde vlakbij Temse en Sint-Amands.”
“Wat Henri bijvoorbeeld ook heeft getekend is het vertrek en de aankomst van de ‘Belgica’, het beroemde schip waarmee Adrien de Gerlache eind 19de eeuw op expeditie naar Antarctica trok”, zegt hij. “Deze tekeningen zullen in juni 2024 worden tentoongesteld in het Antwerpse Museum Aan de Stroom (MAS) tijdens een nieuwe expo over de avonturen van de Belgische poolreizigers.”
“In 1889 is de kruitfabriek van de Nederlander Corvilain ontploft in Oosterweel, waardoor de haven toen enkele dagen in lichterlaaie heeft gestaan en er vele doden vielen”, gaat hij verder. “Ook daar heeft Seghers tekeningen van gemaakt. Die ramp, de grootste die Antwerpen in vredestijd gekend heeft, is toen de aanleiding geweest dat de petroleumindustrie naar het zuiden van Antwerpen is verhuisd. Vader en zoon Seghers hebben dankzij hun boekjes een uniek tijdsbeeld van Antwerpen en de haven in beeld gebracht.”
20 vierkante meter kunst
“In elk boekje staan er een veertigtal schetsen, dus in totaal spreken we toch snel over een kleine 10.000 schetsen”, zegt Robert Van Laken, archivaris van VNSM. Er zijn grote plannen met deze unieke verzameling. “Onze eerste bekommernis is nu de bewaring van de collectie op een gepaste manier”, zegt hij. “De tekeningen worden afgeschermd met zuurvrij papier. Daarna zullen we alle boekjes horizontaal stockeren. Hiervoor zijn we nu op zoek naar schuiven om in totaal zo’n 20 vierkante meter kunst te kunnen bewaren.”
“Per boekje zal er een digitale fiche worden gemaakt met daarop de informatie per schets. We willen ook alles fotograferen en de collectie wereldkundig maken. Een deel van de collectie, de tekeningen van de vissers en de vissersschepen, wordt aangekocht door NAVIGO, het Nationaal Visserijmuseum Oostduinkerke”, besluit Van Laken.
