
Met een korter dok dat in een hoek aantakt bovenaan het Deurganckdok ligt een derde alternatief voor een nieuw getijdendok op tafel. Verrassend is dat het dok korter wordt, met operaties aan beide kanten. Dit alternatief zou ecologisch beter zijn.
Het actorenoverleg over het Complex Project Extra Containercapaciteit Antwerpen kreeg dinsdagavond een verrassing voorgeschoteld. Op basis van de input tijdens inspraakrondes met stakeholders over de bestaande alternatieven voor een nieuw getijdendok, kwamen de onderzoekers uit op een mogelijke 'derde weg'. In een nieuw ontwerp voor het Tweede Getijdendok, dat Duplexdok werd gedoopt, gaat het alternatief nu toch uit van containerbehandeling aan beide zijden van het nieuwe dok. Er worden ook nieuwe locaties voor een tweede spoorbundel onderzocht (daarover morgen meer). Vanaf 5 mei worden die nieuwe elementen in een publieke raadpleging aan de bevolking voorgelegd. Die raadpleging duurt tot 4 juni.
Duplex
Dat het departement Mobiliteit en Openbare Werken na de inspraakronde over de concrete invulling van de Containercluster Linkeroever met een derde alternatief ontwerp komt, mag een verrassing genoemd worden. Nadat het idee van een gehoekt dok (‘boemerangdok’) destijds werd geopperd, werd later de mogelijkheid van een ‘winkelhaakdok’ onderzocht. Zowel ‘boomerang’ als ‘winkelhaak’ werden bij het actorenoverleg in juli 2020 meegenomen als vertrekpunt voor geïntegreerd onderzoek.
Tijdens die inspraakronde over de varianten boemerang en de winkelhaak kwam de vraag om een ontwerp te maken dat de bestaande containercapaciteit aan het Deurganckdok zoveel mogelijk zou sparen. Maar uit onderzoek voor zo’n derde ontwerp, bleek dat de rotatie van de monding van het dok voor vrijwaring van de bestaande terminal, dan weer problemen oplevert voor de nautische operaties en nadelige ecologische effecten heeft voor de rivier. Daarom is het derde ontwerp nu aangepast tot de ‘duplex’, dat tegemoet komt aan die nautische en ecologische euvels. Het 'duplex'-ontwerp heeft een beperkte rotatie.
Opvallend is dat het ‘duplex’-ontwerp een korter dok voorziet, met containerbehandelingscapaciteit aan beide zijden van het dok. Daar was in de voorgaande ontwerpen geen sprake van: de noordelijke zijde van het dok was in het ‘boemerang’- en ‘winkelhaak’-ontwerp bestemd voor de logistieke zone 'Drie dokken'. In het ‘duplex’-ontwerp komt die logistieke zone in het zo goed als rechthoekige gebied tussen het Doeldok en de ‘korte kant’ van het nieuwe dok. Die inplanting is volgens Maarten Goris, omgevingsmanager ECA bij MOW, ook een kans om de logistieke ruimte efficiënter te benutten.
Binnenvaartkaai
Belangrijk is ook dat in het ontwerp de afbraak van bestaande infrastructuur op het Deurganckdok beperkt blijft, al sneuvelt de binnenvaartkaai op de kop van het containerdok wel en gaat er 270 meter kaai verloren. ”Bij de inspraak voor Containercluster Linkerscheldeoever werd gevraagd om de afbraak van de bestaande infrastructuur van het Deurganckdok zoveel mogelijk te vermijden. Hiervoor zullen we nu een derde inrichtingsalternatief voor het Tweede Getijdendok onderzoeken. We geven het de naam ‘duplex’, naast de al bekende 'boemerang' en de 'winkelhaak'. Ook de ‘duplex’ blijft binnen de contouren van het voorkeursbesluit ECA. Op 27 april zijn alle actoren betrokken bij ECA ingelicht tijdens een digitaal actorenoverleg”, laat Filip Boelaert, voorzitter van de task force ECA, optekenen.
Inspraak
De details van deze elementen worden momenteel verder uitgeschreven in een 'tussennota'. Omwille van de nieuwe elementen – het derde inrichtingsalternatief voor de containercluster en de nieuwe locatie van de spoorwegbundel – wordt die tussennota van 5 mei tot en met 4 juni 2021 voorgelegd in een publieke raadpleging. Afhankelijk van de resultaten, kan dan verder worden getekend. Voor de opmaak van een geïntegreerd ontwerp en een effectenonderzoek wordt een jaar tijd ingepland. Die stap zou worden afgerond eind juli 2022.
“We verwachten nu dat al het onderzoek van de uitwerkingsfase van het complex project ECA in de loop van de zomer 2022 klaar is. De Vlaamse regering zal daarna voor elk project van ECA een ontwerp-projectbesluit goedkeuren, waarna nog een uitgebreid openbaar onderzoek volgt”, laat de taskforce weten. Of met deze nieuwe ontwikkeling de intentie om in 2023 een bouwvergunning te bekomen voor het project ook wordt gehaald, is niet duidelijk. In de nieuwe presentatie werd voor de planning na juli 2022 geen timing gegeven. Veel zal natuurlijk afhangen van de reacties bij alle betrokkenen op deze verrassende 'derde weg'.
Michiel Leen, Bart Timperman