Netwerken, we denken van onszelf graag dat we er goed in zijn. Maar een nuttig en wijdvertakt netwerk onderhouden en opbouwen is een hele kunst. Dat beseffen ze bij de jongerenafdeling van de Antwerpse expediteursvereniging VEA maar al te goed. Daarom stond de derde editie van de VEA Academy in het teken van het netwerken. Onder leiding van coach Dimitry Verhoye (Smart A'Dvice) maakten negentig genodigden zich in de fraaie setting van het Antwerpse stadhuis op voor een intensieve workshop.
Confronterende vragen
Volgens Verhoye zijn we bij het netwerken veel te veel gericht op onze eigen comfortzone. Bij netwerkbabbels, al te vaak na afloop van een drukke werkdag, zoeken we veel te gemakkelijk bekenden op om bij te babbelen. Gaan we toch het gesprek aan met een onbekende, dan komen we vaak niet verder dan een verkooppraatje of een vrijblijvende babbel over onze job. Het publiek werd dinsdag net uit die comfortzone gehaald met een lijst confronterende vragen als "waar lig je wakker van?" en "waarom doe je wat je doet?" Die persoonlijk insteek is volgens Verhoye de sleutel tot succes. De VEA-jongeren kregen ook verschillende tips mee:
1) Praat over wie je bent, niet over wat je doet
"Veel mensen beantwoorden op de vraag wie ze zijn met wat ze doen. Terwijl het er net om gaat elkaar te leren kennen. Wil je werkelijk weten voor welk bedrijf je gesprekspartner werkt? Praat dan niet over je diensten of producten. Anders bouw je alleen een sterke factuurrelatie. Zorg voor een persoonlijke betrokkenheid, stort emotionele euro's op de emotionele bankrekening van je klant, ook al heeft hij vandaag geen behoefte aan jouw product. Als hij je echt nodig heeft, zal hij aan jou denken. En hou het simpel. Wanneer je oma of je bejaarde buurvrouw je verhaal niet begrijpt, moet je terug naar de tekentafel. Kies voor positieve en creatieve woorden, vermijd jargon en zet in de verf wat jou speciaal maakt."
2) Ga netwerken wanneer je het druk hebt (of het niet nodig hebt)
"Een netwerk bouw je proactief op," meent Verhoye. "Je werkt eraan op momenten dat je het niet nodig hebt. Als je pas aan het netwerken slaat wanneer de pipeline dreigt leeg te raken, ga je in pure verkoopmodus naar het event. Besef dat een netwerk opbouwen een werk van jaren is. Het gras groeit niet door eraan te trekken." Een anekdote die iedereen wel zal herkennen: "Op reis zijn we de beste netwerkers. Stel je voor dat je op reis in het buitenland de mensen aan het tafeltje naast het jouwe Nederlands hoort spreken. De kans is groot dat je spontaan een gesprek aanknoopt. Ook dat is netwerken."
3) Ga van online naar offline
Beschouw een "contact" pas als een contact wanneer je elkaar minstens vijf minuten offline of in levenden lijve gesproken hebt. Netwerken als LinkedIn, waar we snel tientallen, zoniet honderden, contacten verzamelen, geven een vals beeld van de contacten die er voor jou werkelijk toe doen. Volstrekt onbekende mensen die je contacteren via de sociale media en andere online platformen, kun je maar beter ook eens in real life opzoeken. Als er geen werkelijke interactie ontstaat, heb je weinig aan dergelijke contacten. Daarmee samenhangend: groepeer je contacten zoveel mogelijk in één bestand. Platformen als LinkedIn of facebook zijn er niet voor de eeuwigheid, features die ze vandaag nog gratis aanbieden kunnen van de ene dag op de andere betalend worden. Zorg dat je zelf de baas blijft over die kostbare gegevens.
4) De geboren netwerker bestaat niet
"Als het simpel was, zou iedereen het doen", zegt Verhoye. Om succesvol te netwerken moet je de comfortzone inwisselen voor de effortzone. Dat lukt alleen wanneer je gestructureerd, gedisciplineerd en consequent te werk gaat. Je weet immers nooit wanneer een contact van pas kan komen. Dat betekent dat je al je contacten een leven lang "warm" moet houden. Is het je gewoonte om contacten op hun verjaardag op te bellen? Blijf dat dan doen, ook al verhuizen ze van sector of werk jij inmiddels voor een ander bedrijf." Netwerken is ook: je huiswerk maken. Kijken wie er allemaal naar het evenement komt, wie er spreekt, wie sponsort. Ken je helemaal niemand, hanteer dan het SOS-principe en spreek met de sponsor, de organisator en de spreker."
5) Geef structuur aan je netwerk
"We gaan er vaak van uit dat we al onze contacten wel zelf kunnen onthouden", vervolgt Verhoye. "Naarmate je netwerk groeit en je zelf wat ouder wordt, wordt het ondoenbaar om al die informatie uit het hoofd te kennen. Groepeer je contacten als volgt: maak een aparte groep voor contacten op C-niveau (CEO's, CFO's, HR-directeuren...), per sector, per functie of beroep, een aparte groep voor persoonlijke contacten en eentje voor internationale. Op die manier kun je snel gericht zoeken."
Praktijktest
De aanwezigen konden hun nieuwbakken netwerkkennis meteen uittesten tijdens de receptie. De ijverigste leerlingen brengen hun badge van de linker- naar de rechterborst (want zichtbaarder) en oefenen op de kunst van het drinken met de linkerhand: zo blijft de rechter vrij en hoef je niet bang te zijn dat je hand klam is, wat moordend kan zijn voor een eerste indruk. Visitekaartjes wisselen "op zijn Japans" van hand: aangeboden met beide handen en een hoofdknik, en aandachtig bestudeerd door de ontvanger. Een nieuwe choreografie, die Verhoye met fluitsignalen regisseert: om de vier minuten moet gesprekspartner A het initiatief laten aan gesprekspartner B, en na acht minuten is het tijd om een gesprek aan te knopen met een nieuw iemand.
Medeorganisator en VEA-jongerenvoorzitter Koen Verhelst blikt alvast tevreden terug. "We organiseren deze opleidingen omdat we merken dat het vaak ontbreekt aan een bereikbaar aanbod. Rond specifieke maritieme kennis en jobgerelateerde aspecten zijn er opleidingen genoeg, maar op het vlak van de steeds belangrijker wordende 'soft skills' blijft het aanbod wat achter. De bestaande opleidingen kosten vaak veel geld. Ons publiek bestaat uit vrij jonge werknemers, voor wie de werkgever dergelijke duurdere opleidingen vaak nog niet wil of kan aanbieden. Die lacune willen wij opvullen."
Verhelst is niet te beroerd om toe te geven dat hij er zelf nog heel wat van heeft opgestoken. "Een workshop van anderhalf uur is behoorlijk intensief, maar je merkt duidelijk dat Verhoye in zijn boodschap gelooft. Het is waar dat je binnen het havenwereldje vaak dezelfde mensen tegenkomt en met dezelfde mensen in gesprek gaat. Alle tips om dat stramien te doorbreken zijn dan welkom."
En als u me nu wil excuseren? Ondergetekende heeft een hele stapel verse visitekaartjes te klasseren.
Michiel Leen