Zolang de containervolumes in de haven van Antwerpen – +7,5% tot 9,65 miljoen teu tegenover +2,3% tot 686.000 teu voor de binnenvaart – sterker blijven groeien dan die van de binnenvaart, stellen die records weinig voor. Ook al is een deel transshipment, dan nog zullen heel wat extra containers via een andere weg – wegvervoer of spoor – naar het hinterland vervoerd moeten worden.
Het spoor heeft momenteel een bescheiden aandeel in de modal split van het containervervoer in de haven van ongeveer 7%, wat laat vermoeden dat het wegvervoer het merendeel van die containers voor zijn rekening neemt. Dat is geen goed nieuws voor de congestie op onze wegen.
Het feit dat nog heel wat containers leeg vervoerd worden voor herpositionering, kan natuurlijk ook een verklaring zijn voor de stagnerende tonnages, tenzij de bulktrafieken daarvoor verantwoordelijk zijn.
Het is echter de vraag of de inspanningen en investeringen voldoende zullen zijn om veel meer containers naar de binnenvaart te halen dan nu het geval is.
De Vlaamse waterwegbeheerders lijken zich echter steeds meer te focussen op het containervervoer en terecht gezien de aanhoudende groei van de trafiek in Antwerpen en de gevolgen daarvan voor de mobiliteit. Het is echter de vraag of de inspanningen en investeringen in verbetering van de waterwegeninfrastructuur en in de behandeling en doorstroming van de binnenvaart in de haven, voldoende zullen zijn om veel meer containers naar de binnenvaart te halen dan nu het geval is.
Nieuwe markten
Ook nieuwe markten voor de binnenvaart, zoals pallet- en afvalvervoer kunnen voorlopig nog niet voor globale groei van het binnenvaartvolume zorgen, hoewel ook daar nog een enorm potentieel aanwezig is. Bij voldoende massa kunnen ze qua prijs concurreren met het wegvervoer. Dat toont aan dat veel verladers nog steeds niet heel het kostenplaatje in rekening brengen, inclusief file-uren, laattijdige leveringen, enzovoort.
Bovendien kunnen stijgende volumes de binnenvaartprijzen doen dalen. Of de invoering van de kilometerheffing vanaf april sommige verladers op andere gedachten kan brengen, zal nog moeten blijken. Mogelijk wordt de rekening echter doorgeschoven naar de eindconsument.
Magere oogst
Vlaams minister voor Mobiliteit Ben Weyts mag ondertussen beweren dat de groeicijfers in het containervervoer met de binnenvaart bewijzen dat de investeringen van de Vlaamse overheid vruchten afwerpen, de oogst is nog veel te mager. Er zal dus nog harder aan de boom geschud moeten worden om nog meer verladers tot een modal shift naar binnenvaart en spoor aan te zetten en de 'modal split'-doelstelling voor containertransport alleen al in de haven van Antwerpen te realiseren.
Initiatieven voor nieuwe binnenvaart- en spoordiensten zijn er, maar volumes zijn nodig om ze rendabel te maken. Zo niet blijven binnenvaart en spoor achter de groeiende containertrafieken aan hollen.