RJ
Team van socialistische vakbond, met Marc Cattoor uiterst rechts
Uitgerekend op 1 mei, de Dag van de Arbeid, gaat bij de socialistische vakbond BTB-ABVV verantwoordelijke kusthavens Marc Cattoor met pensioen. Dit levend syndicaal monument in Zeebrugge is het meest trots op het behoud van de wet-Major.
De loopbaan van Marc Cattoor omspant 45 jaar, waarvan 32 in de haven van Zeebrugge. “In de zomer van 1977, toen ik in november nog zestien moest worden, startte ik in de bouw. Vlak na mijn legerdienst begin de jaren '80 viel die sector in een crisis. Ik kon aan de slag bij Stad Brugge en beleefde er een plezante tijd bij onder meer de archeologische opgravingen, de dienst elektromechanica en de ruimdienst. Het rijbewijs C dat ik bij het leger had behaald, kwam goed van pas. Maar het bleven telkens tijdelijke overeenkomten en er was een aanwervingsstop voor vaste contracten.”
Hij richtte zijn blijk op de haven van Zeebrugge. “Op 2 juli 1990 mocht ik als havenarbeider beginnen. We deden van alles: laden en lossen van zakgoed, lashing en shunten van auto’s uit de Engelse Fordfabriek in Dagenham. Toen containerrederij CAST naar Zeebrugge kwam, volgde ik de opleidingen tot markeerder en chauffeur van vorklift en straddle carrier. Na het einde van CAST werkte ik in de losse pool en stak ik ook een handje toe in Antwerpen.”
Cirkel rond
Op 1 maart 2001 werd hij voltijds vakbondsman. “Ik was al sinds 1993 in het bestuur van de afdeling kusthavens van BTB-ABVV. In 2001 werd onze secretaris Ivan Victor nationaal voorzitter. Hij werd als secretaris opgevolgd door Renaud Vermote, in wiens functie van bestendig afgevaardigde ik stapte. In die 21 jaar heb ik veel watertjes doorzwommen. Al meteen in 2002 doekte P&O Ferries de passagiersdiensten van Zeebrugge naar Dover en Felixstowe op en verloren vijftig mensen hun job. Twintig jaar later is helaas die cirkel weer rond.”
In zijn archief van artikels uit de beginjaren valt hem iets hard op. “De werkgevers zeiden dat we met onze stakingen en andere sociale acties de trafiek zouden wegjagen. Niets blijkt minder waar: Zeebrugge is sterk gegroeid en het einde is nog niet in zicht. We gingen van 1.500 naar meer dan 2.100 havenarbeiders en er worden nu meer dan 300 extra mensen gevraagd. Ik hoop dat we ze vinden want niet iedereen slaagt zomaar voor de psychotechnische proeven.”
Vuist zwaaien
“Het werk is niet meer vergelijkbaar met vroeger, toen we bijvoorbeeld dagelijks met aardappelen sleurden. Alleen bij koffiebehandelaar Seabridge worden nog zakken van 50 kilo gelost, weliswaar met mechanische hulpmiddelen. Toch blijft het werk zwaar en gevaarlijk. Heel in het begin maakte ik een dodelijk ongeval mee en dat vergeet je van je leven niet. Daarom leg ik altijd de nadruk op veiligheid. Daarvoor moet je soms mensen tegen zichzelf beschermen. Vooral gewoontes kunnen dodelijk zijn voor de aandacht. Daarnaast is er het schrijnend hoge aantal zelfdodingen. De havenpopulatie is daarin niet een spiegel van de maatschappij. Als vakbondsafgevaardigde probeer je de nabestaanden en collega’s zo goed mogelijk te helpen en deel je mee in het leed. Naast onze praktische en administratieve taken, moeten we vaak psychologische hulp bieden.”
De sociale contacten zijn sterk veranderd. “De manier van werken is sterk geautomatiseerd en gedigitaliseerd, en er wordt minder vaak een pint gedronken. Er is vandaag niet minder collegialiteit, maar het is anders. Vroeger deelden de havenarbeiders meer en heel direct lief en leed. Bij een meningsverschil werd al eens met de vuist gezwaaid, maar na een discussie kon iedereen weer verder. Nu praten de mensen het minder uit en laten ze zich op de sociale media tegen elkaar opzetten.”
Hard staken
Over zijn grootste trots moet Marc Cattoor niet lang nadenken. “Ik ben er niet altijd in geslaagd om alle problemen te kunnen oplossen, waarvoor mijn excuses. Maar over één iets ben ik wel fier, namelijk dat de wet op de havenarbeid nog altijd bestaat. Dankzij onze solidariteit in alle havens en alle vakbonden, want samen sta je sterk. Wij zijn er als enige sector in geslaagd van een Europese Richtlijn te doen wijzigen om ons beroep te beschermen, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het wegtransport.”
“We hebben er wettelijk voor gevochten, veel en hard gestaakt. Sommige mensen belandden zelfs in de gevangenis. De strijd zal nooit definitief gestreden zijn. Maar zolang ik er was, heb ik daarvoor gevochten en de collega’s staan klaar om hetzelfde te blijven doen. Onthoud goed: de macht van het getal mag je nooit onderschatten”, zegt de ervaren leider van momenteel de grootste vakbond in Zeebrugge.
Bekend café
Cattoor is een rasechte Bruggeling. Zijn grootouders hielden het bekende café De Kelk in de Langestraat en hij groeide op in de havenarbeiderswijk Sint-Jozef. Later woonde hij in Sint-Michiels en sinds enkele jaren in Oostkamp. Na zijn pensioen zal hij eindelijk werk maken van het ordenen van het familiearchief.
“Maar nu ga ik voor de eerste keer op 1 mei zelf genieten van de stoet, in plaats van die mee te moeten organiseren. Daarna mogen de collega’s mij nog altijd om raad vragen, maar ik ga mij niet met hun manier van werken bemoeien. Dennis Paelinck neemt mijn taak van verantwoordelijke voor de kusthavens over. In zijn functie van bestendig afgevaardigde komt Gert-Jan Vanneste.”
Op de foto: team van socialistische vakbond, v.l.n.r. Denis Paelinck, Gert-Jan Vanneste, Caroline Claerbout, Agatha Osicka, Kurt Beenens en Marc Cattoor.
