Naar tweejaarlijkse traditie buigt de Vlaamse logistieke gemeenschap zich tijdens de Summit van VIL over een maatschappelijk belangrijk thema. Dit jaar was dat ‘Zero Emission Logistics’. Maar de inhoud evolueerde snel naar duurzaamheid in het algemeen.
Volgens klimaatactivist Nic Balthazar kan men niet omheen de rapporten van de klimaatexperten van de IPCC. “Hoewel we het proberen te ontkennen, is de opwarming van de aarde een realiteit en is de alarmfase meer dan bereikt. Als we die binnen aanvaardbare grenzen willen houden – minder dan 2 graden – moeten we het roer helemaal omgooien. Alle sectoren hebben de afgelopen jaren hun emissies kunnen verminderen, behalve één, die 22,5% van de totale emissies vertegenwoordigt: de transportsector. De auto is daarbij de grote schuldige, maar ook de zeevaart en de luchtvaart. Deze emissies verminderen in een groeiende economie wordt een hele uitdaging”, zegt hij.
Volgens professor Milieu-economie Brent Bleys (Universiteit Gent) moet men zich zelfs de vraag stellen of de economie nog mag groeien. Als ‘postgroeier’ oordeelt hij dat wij tegen 2050 moeten evolueren naar een radicaal andere economie. “Vandaag zijn alle prijzen fout, omdat de externe kosten hoegenaamd niet worden geïnternaliseerd. De overheid moet ze duurder maken omdat de markt niet meer functioneert. Een CO2-heffing gekoppeld aan een groene taxshift, kan welvaart creëren”, zegt hij. Volgens hem moet de transportprijs hoger en dat moet doorgerekend worden naar de consument. Door het transport fors duurder te maken, zal er minder transport zijn.
Meerdere olifanten in de kamer
Sophie Punte, directeur van het Smart Freight Center, trekt het debat open. “Klimaat is maar één aspect. De sector is onderhevig aan drie uitdagingen: globalisering, digitalisering en duurzaamheid. We moeten een bredere context zien dan alleen het klimaat”, zegt ze. Volgens haar is het voor een sector met marges van 1 à 2% en die helemaal gefragmenteerd is, begrijpelijk dat deze uitdagingen geen prioriteit zijn. “Maar de multinationals worden verplicht om ze aan te gaan. Daarbij mogen ze de problematiek niet zomaar ‘outsourcen’ en afwimpelen op de logistieke sector.”
Volgens haar zullen de bedrijven veel meer moeten samenwerken – ook met concurrenten – niet alleen om de CO2-emissies te verminderen, maar ook om duurzamer te werken. “Het gaat niet alleen om klimaat. Er zijn meer olifanten in de kamer. Daarom zullen de duurzaamheidsdoelen van de Verenigde Naties een referentiekader voor de bedrijven worden."
Vier jaar geleden nam de algemene vergadering van de VN de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen of Sustainable Development Goals (SDG's) aan. De komende 15 jaar moeten deze 17 SDG’s, die gekoppeld worden aan 169 targets, de planeet duurzamer maken. Ze reflecteren de drie aspecten van duurzame ontwikkeling: het economische, het sociale en het ecologische.
De SDG’s integreren
Ook Gert Bervoets, CEO van H.Essers, is ervan overtuigd dat deze SDG’s in de toekomst de leidraad moeten worden van het beleid en de visie van de bedrijven. Volgens hem zullen de banken daarbij een zeer grote rol spelen. Ze zullen de duurzaamheid stimuleren door alleen bedrijven te financieren die duurzaam werken. “De bedrijven zullen op het vlak van duurzaamheid naar de banken toe moeten rapporteren. We moeten – zeker in de logistiek – rekening houden met de 17 SDG’s”, stelt hij.
Bij H.Essers hebben ze er vijf uitgekozen en volledig geïntegreerd in het beleid van de groep: klimaat, gezondheid en welzijn, gedegen werk, educatie en opleiding, en innovatie en infrastructuur. “We hebben ook aandacht voor de andere doelstellingen, maar op deze vijf leggen we de focus”, zegt Bervoets. “Elk bedrijf moet er een aantal kiezen en in functie daarvan handelen.”
Maatschappelijke rol
Ook Jan-Peter Balkenende (foto), ex-Premier van Nederland en vandaag voorzitter van de Dutch Sustainable Growth Coalition, beklemtoont de rol van de 17 SDG’s en de 170 acties. “Deze zijn een mondiale taal en werken verbindend. Dat is bijzonder nuttig in een tijd dat de natiestaat weer opgang maakt”, zegt hij. Die SDG’s zijn volgens hem haalbaar. Hij verwijst naar de millenniumdoelstellingen: op 15 jaar tijd zijn er 60 à 70% daarvan gehaald. Of naar het terugdringen van de CFK’s (chloorfluorkoolwaterstoffen) om het ozongat weer te dichten.
Maar voegt Balkenende toe, om de SDG’s te bereiken hebben we een ander kapitalisme nodig, dat meer moreel en inclusief is. Naast economische waarde dienen bedrijven ook maatschappelijke waarde te creëren. “Voor de ondernemingen is een nieuwe rol weggelegd. We zullen de 17 SDG’s niet halen als de bedrijven niet meedoen. We staan op een kantelmoment. Er is een nieuw debat aan de gang, waarbij de bedrijven zich vragen moeten stellen over hun maatschappelijke rol en over hoe ze duurzaamheid integreren in hun businessmodel.”
Philippe Van Dooren
