Fernand Huts, eigenaar van Katoen Natie, blikte in de Flowsnieuwjaarsbrief van 2021 al fier vooruit op de ontwikkelingen bij Indaver voor het Warmtenetwerk in Antwerpen Noord. “Dat zal appartementen en huizen verwarmen en stroom leveren aan de industrie. Voor onze groep is dit een grote stap vooruit in onze duurzaamheidsprojecten”, zei hij toen.

Die plannen zijn nu realiteit geworden. De werken voor het grootschalige warmtenet in het Antwerpse havengebied gingen in het najaar van 2022 van start en zullen tot eind 2023 duren.

Verwarmingsdoeleinden

Het warmtenetwerk biedt een duurzaam alternatief voor fossiele brandstoffen en zal industriële restwarmte uit de thermische afvalverwerkingsinstallaties van Indaver via een buizensysteem – zo’n 30 meter onder de grond – transporteren naar de installaties van moutgroep Boortmalt zo’n tien kilometer verderop. “De restwarmte is van een dermate temperatuur (105 graden Celsius) dat ze niet kan worden gebruikt als een krachtbron of om elektriciteit te maken, maar uitsluitend geschikt is voor verwarmingsdoeleinden”, zegt Paul De Bruycker, CEO van Indaver (derde van links op de foto).

Klimaatklevers

Vanaf januari 2024 zal de Antwerpse fabriek van Boortmalt – de grootste mouterij ter wereld – van de restwarmte kunnen gebruikmaken om op een duurzame manier mout te produceren. “De ‘klimaatklevers’ (actievoerders die zich ergens aan vastlijmen uit protest tegen het klimaatbeleid, red.) kunnen zich voortaan ook laven aan klimaatneutraal bier”, grapt Tom Meeuws, schepen van Leefmilieu Antwerpen (tweede van links).

Het WAN-project past binnen de strategie van Port of Antwerp-Bruges om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn. “Dat kan alleen door samen te werken. Zo investeerden we al enorm in onder meer windturbines en het stoomnetwerk Ecluse op Linkeroever“, vertelt Annick De Ridder, havenschepen van de Stad Antwerpen en voorzitter van de raad van bestuur van Port of Antwerp-Bruges.

80.000 ton

“Het warmtenetwerk Antwerpen Noord leidt tot een jaarlijkse CO2-besparing van 80.000 ton, wat overeenkomt met de jaarlijkse uitstoot van 25.000 Antwerpse gezinnen”, gaat ze verder. “Het zorgt tegelijkertijd voor warmte om gebouwen te verwarmen en proceswarmte voor de industrie te creëren. Kortom, het is een samenwerking die zowel stad en haven, als de hele regio ten goede komt.”

Sociale woningen

WAM werd gesubsidieerd door de Vlaamse Regering. Het is een ‘open netwerk’, waar afnemers zich in de toekomst op kunnen aansluiten. In totaal zal het netwerk een capaciteit hebben van zo’n 150 miljoen kilowatt per jaar. De haven helpt daarbij ook de stad te verwarmen. Op termijn zullen zo’n 3.200 sociale woningen in de Noord-Antwerpse wijken Luchtbal en Rozemaal, maar ook scholen en openbare gebouwen kunnen afstappen van gas en worden verwarmd dankzij het warmtenetwerk.

26,8 miljoen euro

Vlaanderen is ambitieus als het gaat over hernieuwbare energie. Vanuit de Europese relancemiddelen en plan Vlaamse Veerkracht investeert Vlaams minister van Energie Zuhal Demir 26,8 miljoen euro om warmtenetten in Vlaanderen uit te bouwen.